Nazioarteko zigorrak funtsezko elementu bihurtu dira gaur egungo nazioarteko harremanetan. Nazioarteko bake eta segurtasunerako mehatxu diren estatuen, estatuz kanpoko erakundeen edo pertsonen aurka aplikatzen diren neurri koertzitiboak dira. Helburuak hauek dira: aktore baten portaera aldatzea, haren maniobragarritasuna murriztea edo haren posizioa ahultzea, eta nazioarteko bake eta segurtasunerako mehatxu diren aktoreak publikoki salatzea. Zigorrak batez ere prebentziozkoak dira eta proportzionalak izan behar dute. Indar armatuaren erabileraren alternatiba gisa erabiltzen dira.
Hirugarrenengan eragin kaltegarriak saihesteko, zigorrak ahal den neurrian pertsona edo erakunde zehatzei zuzentzen zaizkie, eta beti bete behar dituzte nazioarteko zuzenbidea eta giza eskubideak. Adibidez, horien artean egon daitezke neurri ekonomiko-komertzialak (armen enbargoa), neurri finantzarioak edo banakako zigorrak, hala nola herrialde batean sartzeko debekua edo aktiboak izoztea.
Gaur egun, hiru organo nagusi daude zigorrak ezartzeko: Nazio Batuak, Europar Batasuna eta OSCE.
Nazio Batuen Gutunaren VII. Kapituluak ezartzen du Nazio Batuen barruan neurri koertzitiboak ezartzeko oinarri juridikoa. Segurtasun Kontseilua indar armatua erabiltzea dakarten neurriak hartzeko ahalmena duen organoa da, nazioarteko bakea eta segurtasuna mantentzea edo berrezartzea helburu duena. Zigor-erregimen ohikoenak arma nuklearren hedapenik eza, terrorismoaren aurkako borroka, gatazken konponbidea edo erregimen demokratikoei laguntza ematea helburu dutenak dira.
Nazio Batuek onartutako zigor-erregimenak.
Europar Batasunaren barruan, neurri murriztaileak Kanpo eta Segurtasun Politika Bateratuaren (PESC) tresna gakoa dira, eta bere interes estrategikoak defendatzeko eta atzerrian dituen oinarrizko helburuak babesteko erabiltzen dira. Hiru neurri mota daude: Nazio Batuen esparruan adostutako neurrien transposizioa, Nazio Batuek hartutakoen osagarri diren neurriak edo bere ekimenez hartutako neurriak. EBko zigorrak aho batez hartzen dira Kontseiluaren Erabaki baten bidez, PESCen esparruan, eta erabaki hori osorik loteslea da estatu kide guztientzat. Erabakiak hirugarren herrialde batekin ekonomia- eta finantza-harremanak osorik edo partzialki murriztea edo etetea aurreikusten badu, EBko erregelamendu bat onartuko da gehiengo kualifikatuz, Batzordearen eta Kanpo Arazoetarako eta Segurtasun Politikarako Batasuneko Goi Ordezkariaren proposamen bateratu baten gainean. Hala ere, praktikan, onarpena adostasun bidez egiten da.
Europar Batasuneko zigorrak.
Azkenik, OSCEren barruan, enbargoak ezar daitezke defentsa eta erabilera bikoitzeko materialaren erosketa eta salmentan.
Espainiako agintari eskudunak
Estatu kideetako agintaritza eskudunen ardura da nazioarteko zigorrak neurri nazionalen bidez ezartzea eta betearaztea.
Eskumenak dituzten agintari nazionalak
EBko zigorrak salatzeko tresna
Hirugarrenen zigorren lurralde-ondorioen aurkako blokeo-estatutuaren mekanismoa
Tresna juridikoak.
Orientazio oharra.
Europako Batzordeak online plataforma bat jarri du abian, eta horri esker, edozein herritar edo operadorek Europar Batasunak hartutako zigorren iraganeko, oraingo, etorkizuneko edo saiakeren urraketan parte hartu duten gertaerak, inguruabarrak, pertsonak edo erakundeak salatu ditzake. Plataforma honen bidez, Batzordeak salatzailearen anonimotasuna bermatzen du.