Garapen jasangarrirako lankidetza

Zer da Garapen Jasangarrirako Lankidetza?

Espainiaren garapen jasangarrirako nazioarteko lankidetza-politika da herritarrek desberdintasunak eta pobreziak, bere dimentsio askotan, gehien kaltetutako herrialde eta komunitateekiko duten konpromisoaren adierazpen nagusia. Espainiako Lankidetzak garapen jasangarri, inklusibo eta bidezko baterako kontratu sozial global berri bati laguntzen dio, 2030eko Agenda eta bere Garapen Jasangarrirako Helburuen (GJH) esparruan, non inor atzean geratzen ez den. 

Espainiako Nazioarteko Lankidetzaren Mugarriak

Espainiako Nazioarteko Lankidetza Nazioarteko Garapen Lankidetzari buruzko 23/1998 Legea onartu zenetik, Lege berria onartu berri den arte, munduko esparru politiko eta juridikora egokitzen joan da. Aldi honetako mugarri aipagarrien artean daude 2000. urtean Milurteko Garapen Helburuak (MGH) onartzea, Parisko Adierazpena (2005), Accrako (2008) eta Busango (2011) goi-mailako foroak, Garapen Lankidetza Eraginkorrerako Munduko Lankidetzaren sorrera eta, duela gutxi, Garapen Jasangarrirako 2030 Agendaren onarpena, beste akordio lotu batzuekin batera, hala nola Klima Aldaketari buruzko Parisko Akordioa, Addis Abebako Ekintza Agenda eta Hondamendi Arriskua Murrizteko Sendaiko Esparrua, baita Europako Garapen Adostasunaren onarpena ere. ​

Espainiako lankidetza-proiektua Ganguel herriko (Niger) hiri-inguruko lorategian, Kanpo Arazoetako, Europar Batasuneko eta Lankidetzako ministroaren bisitan, 2023ko urtarrilean. Argazkia: Javier Hernández (Nolsom) / MAUEC  ​​

Espainiako Lankidetzarako esparru berria: 1/2023 Legea 

Beraz, 1/2023 Legeak Garapen Jasangarrirako eta Elkartasun Globalerako Lankidetzari buruzkoak, 2023ko otsailaren 20an onartuak, Espainiako lankidetza-politika kontzertu globalaren egungo parametroetara eta 2030eko Agendaren konpromisoetara eguneratzen du, Espainiako lankidetzarako esparru juridiko berri bat ezarriz, eraginkorragoa, erronka global berriei erantzuteko arinagoa eta gardenagoa izango dena. Besteak beste, Europar Batasunaren politika eta lankidetza sisteman integrazio handiagoa eta Garapen Laguntza Ofizialaren kudeaketa eraginkorragoa eta integralagoa sustatzen ditu, egitura sendoagoa eta lankidetza eragile guztien ekintza koordinatuagoa, estrategikoagoa eta eraginkorragoa ezarriz. 

Plan Nagusi berria: lankidetzarako kudeaketa tresna bat 

Gure lankidetzaren plangintza estrategikoa, beste tresna batzuen artean, Kanpo Arazoetarako Ministerioak, Europar Batasunak eta Lankidetzak garatutako Zuzendaritza Planaren bidez artikulatzen da, Espainiako garapen jasangarrirako lankidetza sistemako beste eragile batzuek parte hartuz. 

Oraingo Garapen Jasangarrirako eta Elkartasun Globalerako Espainiako Lankidetzaren Zuzendaritza Planak (2024-2027) 2024ko uztailaren 23an onartutakoan, Espainiako Lankidetzaren datozen urteetan ekintzak gidatuko dituzten helburuak eta lehentasunak definitzen ditu, eta horrela, aipatutako 1/2023 Legeak ezarritako aginduari erantzunez. 

Plan Nagusiak Espainiako lankidetza-sistemako eragile guztiek beren lana oinarritu behar duten jarraibideak ezartzen ditu: Estatuko Administrazio Orokorrak —Kanpo Arazoetarako, Europar Batasuneko eta Lankidetzako Ministerioaren eta Nazioarteko Garapenerako Lankidetzarako Espainiako Agentziaren (AECID) bidez, baina baita beste ministerio-sail batzuk ere—, Autonomia Erkidegoek eta Tokiko Agintariek, Gobernuz Kanpoko Garapenerako Erakundeek (GKE), sindikatuek, enpresa-sektorea eta unibertsitateek, besteak beste.

Plan berriak nazioarteko lankidetzaren eginkizunean jartzen du arreta, trantsizio hirukoitz justu bat (soziala, ekologikoa eta ekonomikoa) lortzeko eta 2030eko Agenda eta bere GJHak betetzeko. Espainiako Lankidetzaren ekimen guztietan zeharkako printzipio sorta bat ere babesten du: pobreziaren eta desberdintasunaren aurkako borroka, giza eskubideen defentsa, ikuspegi feminista eta genero berdintasuna, ingurumen-iraunkortasuna eta klima-justizia, kultura-aniztasuna eta bakearen eraikuntza. 

Espainiako Lankidetzaren lehentasun geografikoak 

Lehentasun geografikoei dagokienez, Plan Nagusiak, besteak beste, Mendebaldeko Afrika eta Sahel hartzen ditu barne. Espainiako Lankidetzak lehentasuna emango dio Ipar Afrikako, Ekialde Hurbileko eta Saharaz hegoaldeko Afrikako bazkide diren herrialdeekin lan egiteari, baita Latinoamerikako eta Karibeko herrialdeekin ere, guztiek Espainiarekin lotura sendoak eta erronkak partekatzen baitituzte. Horrez gain, beste herrialde batzuetan lan espezifikoa egingo da ondasun publiko globalak sustatzeko edo aurreikusi gabeko krisiei erantzuteko, arreta berezia jarriz larrialdiei eta aurreikusi gabeko dei humanitarioei.​

Kanpo Arazoetako, Europar Batasuneko eta Lankidetzako ministroak Espainiako Lankidetzarako Zuzendaritza Planaren aurkezpena, 2024ko urrian. Argazkia: Pepe Méndez (Nolsom) / MAUEC​
 

AECID Espainiako Lankidetzaren koordinazio-organo gisa 

Lankidetza-lan horren arduradun nagusia Garapenerako Nazioarteko Lankidetzaren Espainiako Agentzia (AECID) da. Nazioarteko Lankidetzarako Estatu Idazkaritzaren bidez Kanpo Arazoetarako, Europar Batasuneko eta Lankidetzako Ministerioari atxikitako agentzia da AECID, garapen jasangarrirako Espainiako lankidetzarako politika publikoak sustatzeaz, kudeatzeaz eta ezartzeaz arduratzen den erakunde nagusia. Horretarako, 52 bulego ditu atzerrian: Latinoamerikan eta Karibean, Afrikan eta Asian. Horietatik 32 Espainiako Lankidetza Bulegoak (OCE) dira, 16 Kultur Zentroak (CC) eta 4 Prestakuntza Zentroak (CF).​

Albares ministroak giza laguntzako hornigaien bidalketa bat aurkezten dio Gazako zerrendari. ​ ​​​

​

Erlazionatutako dokumentazioa

• Espainiako Lankidetzarako Plan Nagusia